دیزل ژنراتور کامینز
کامینز، یک شرکت تولیدکننده موتورهای دیزلی آمریکایی بسیار خوشنام است که شهرت جهانی دارد. محصولات این شرکت چندملیتی، بسیار مختلف است و برای تأمین برق در حوزههای تجاری، صنعتی و مسکونی از آنها، استفاده میشود. این موتورها، در انواع مختلف از 4 تا 18 سیلندر، تولید میشوند. در سال 1919، این برند توسط آقای کلسی کامینز، در آمریکا تاسیس شد و در حال حاضر، بزرگترین شرکت تولیدکننده موتورها و ژنراتورهای دیزلی محسوب میشود. ما در این مقاله از سایت فیوژن به معرفی دیزل ژنراتور cummins پرداخته و تاریخچه پرفراز و نشیب آن را برای شما، شرح میدهیم. سپس، انواع دیزل ژنراتور کامینز را نام برده و موارد کاربرد آنها را، بیان میکنیم. در آخر، به مزایا و معایب دیزل ژنراتور کامینز پرداخته و نکات مهم خرید آن را، نام میبریم. با ما همراه باشید.
معرفی دیزل ژنراتور کامینز
امروزه هلدینگ کامینز، مالک شرکتهای بسیاری زیادی است و نمایندگی دیزل ژنراتور کامینز، در اقصینقاط جهان وجود دارد. این ابر کمپانی، در زمینههای مختلفی از جمله تولید موتورهای دیزلی و گازسوز، توربوشارژ، آلترناتورهای الکتریکی، فیلترها، سیستمهای کنترلی و تولید دیزل ژنراتور، یکی از برترین تولیدکنندگان دنیا، محسوب میشود. کارخانههای شرکت کامینز، در سراسر جهان مانند آمریکا، انگلستان، سنگاپور، چین، پرتغال، مکزیک، آفریقای جنوبی، آلمان، سنگاپور و… قرار دارد. کیفیت بالا و استانداردهای سختگیرانه تولیدی، دیزل ژنراتورهای کامینز را به یکی از برترینها در صنایع مختلف، تبدیل کرده است. اصلیترین زیرمجموعههای کمپانی بزرگ کامینز به شرح زیر است:
- Cummins Turbo Technologies
- Cummins Generator Technologies
- Cummins Filtration
- Cummins Emission Solutions
- Cummins Fuel Systems
- Cummins Power Generation
یکی از زیرمجموعههای شرکت کامینز، شرکت Cummins Power Generation است که دفتر مرکزی آن، در انگلیس واقع شده و در کشورهای هند، چین و پرتغال کارخانههای فعالی دارد. این شرکت، محصولات متنوعی از جمله، دیزل ژنراتور کامینز، سیستمهای کنترلی، موتور ژنراتور گازسوز، سیستمهای سنکرونیزاسیون، سیستمهای ATS، موتورهای توان بالا، سیستمهای تولید همزمان برق و حرارت و… ارائه میدهد. دیزل ژنراتور شرکت کامینز، مطابق با آخرین تکنولوژی و دانش مهندسی بهروز دنیا است. این شرکت تمامی محصولات خود را، بر اساس استانداردهای بینالمللی مانند ISO 9001 , ISO 3046, AS 2789 , BS 5514 , ISO 8528 2000/14/ECUKCA و CE , DIN 6271 و… تولید میکند. شما میتوانید دیزل ژنراتورهای اصل شرکت Cummins Power Generation را، بهصورت آنلاین از وبسایت www.cummins.com استعلام و اصالتسنجی کنید.
تمامی دیزل ژنراتورهای کامینز، دارای استانداردهای بینالمللی است.
تاریخچه دیزل ژنراتور کامینز
در سال 1919، شرکت کامینز توسط فردی به نام کلسی لایل کامینز در ایندیانا، تأسیس شد. کلسی، یک مکانیک نابغه بود که از طراحی اولین موتور دیزلی توسط رودولف دیزل، الهام گرفته و موتور دیزلی خودش را ساخت. در سال 1924، کلسی موفق شد اولین محصول شرکت کامینز، موتور دیزلی مدل F، را تولید کند که نشاندهنده، ورود این شرکت نوپا، به بازار موتورهای دیزلی بود. در دهه 1930، موتورهای کامینز به دلیل قابلیت اطمینان و عملکرد بالایشان، بهویژه در صنعت حمل و نقل، شهرت یافتند. همچنین، شرکت کامینز، یک قدم بزرگ برداشت و شروع به تولید موتورهای دریایی و ریلی کرد.
در دهه 1950، شرکت کامینز فعالیتهای خود را در سطح بینالمللی گسترش داد و در بازارهای سراسر جهان، حضور پیدا کرد. تا سال 1955، بیش از 51 درصد بازار کامیونهای امریکا را، محصولات کامینز تشکیل میداد که یک موفقیت عظیم محسوب میشد. همچنین، این شرکت، سیستم سوخت PT (زمان فشار) را معرفی کرد که باعث عملکرد بهتر و بهبود راندمان موتورهای کامینز، شد.
از دهه 1960 تا دهه 1970، کامینز به نوآوری و خلاقیت خود، ادامه داد و موتورهای جدیدی را، معرفی کرد و تکنولوژی خود را روزبهروز ارتقا داد. دهه 1980، کامینز با چالشهای اقتصادی و افزایش رقابت در بازار، مواجه شد؛ اما همچنان بر نوآوری و کیفیت خود، تمرکز کرد. این شرکت، موتور سری B را معرفی کرد که در بازارهای کامیونهای سبک، بهسرعت محبوب شد و طرفداران زیادی، پیدا کرد.
دوره معاصر
کمپانی کامینز در سال 1980، شرکت Holset که یک تولید کننده مهم و مشهور توربوشارژ در مقیاس جهانی بود را، با هدف توسعه محصولات خود، خریداری و این شرکت را، به زیرمجموعههای خود اضافه کرد. اولین موتور کامینز که از توربوشارژهای Holset بهره میبرد، در همان سال روانه بازار شد. شایان ذکر است که امروزه، شرکت Holset با نام Cummins Turbo Technologies شناخته میشود.
کامینز از زمان تأسیس تاکنون، با تمرکز بر پایداری و نوآوری در محصولات خود، جایگاه خود را حفظ کرده است و یک برند قدرتمند در حوزه برق، باقیمانده است. این ابر کمپانی، به طور فعال در توسعه سلولهای سوختی هیدروژنی و نیروگاههای الکتریکی نیز، مشارکت میکند.
شرکت کامینز توانست بازار جهان را تصاحب کند.
مشخصات فنی دیزل ژنراتور کامینز
دیزل ژنراتور کامینز، انواع و مدلهای مختلفی دارد که برای نیازهای گوناگونی، طراحی شده است. مشخصات فنی دیزل ژنراتور کامینز، برای هر سری و هر مدل، متفاوت است؛ اما به طور معمول، یک محدوده مشخصی دارد. توان پرایم این ژنراتورها از 100 Kw شروع شده و برای بعضی مدلها تا 500 kW نیز ادامه دارد. توان استندبای آنها، بین 300 تا 550 kW است. همچنین؛ آلترناتورهای دیزل ژنراتورهای کامینز، از نوع سهفاز یا تکفاز هستند و برق تولید شده را، به یک ولتاژ و فرکانس مناسب، تبدیل میکنند. مشخصه مهم دیگر، تابلو کنترل است. تابلو کنترل یک دیزلژنراتور پیشرفته، قابلیتهایی همچون سیستمهای حفاظتی، نمایشگرهای وضعیت عملکرد دستگاه و کنترلکنندههای اتوماتیک را در برمیگیرد. در ادامه، به بعضی از مشخصات فنی مهم دیگر میپردازیم:
- توان: 10 تا 3000 کاوا
- فرکانس: 50 تا 60 هرتز
- جریان: بین 15 تا 4000 آمپر
- تعداد سیلندر: 4 تا 18 سیلندر
- آرایش: خورجینی یا خطی
- سیستم خنککننده: حلقه بسته با رادیاتور
- ظرفیت خنککننده: 11 تا 15 لیتر
- اضافهبار (درصد): 110 درصد
- حداکثر قدرت موتور: 35 اسب بخار
- نوع گاورنر موتور: مکانیکی یا الکتریکی
- ضریب بهره خروجی: بین 0.5 تا 0.8
- سیستم تنفس: عموماً توربوشارژ
مشخصات فنی انواع دیزل ژنراتور کامینز، با یکدیگر متفاوت است.
انواع دیزل ژنراتور کامینز
دیزل ژنراتور کامینز، طیف گستردهای از ژنراتورهای دیزلی را، ارائه میدهد که عموماً بر اساس کاربردها و توان خروجی، دستهبندی میشوند. در اینجا، انواع دیزل ژنراتور کامینز آورده شده است. این مدلها، مدلهای اصلی این کمپانی محسوب میشوند:
- انواع دیزل ژنراتور کامینز قابل حمل: این مدل، برای خانهها، مشاغل کوچک و کاربردهای تفریحی، ایدهآل است. ویژگی قابلتوجه این مدل، وزن سبک و حملونقل آسان آن، است که ژنراتور را برای برقرسانی موقت، مناسب میکند. محدوده توان این مدل از دیزل ژنراتور کامینز، به طور معمول از 2 کیلووات تا 10 کیلووات است.
- انواع دیزل ژنراتور cummins استندبای خانگی: این دیزل ژنراتور کامینز، برای تأمین برق اضطراری در هنگام قطعی برق، طراحی شده است. این مدل، قابلیتهایی مانند سوئیچ انتقال خودکار، عملکرد بیصدا و محفظه مقاوم در برابر آبوهوا، دارد که دستگاه را برای استفاده در خانه راحتتر و مناسبتر میکند. محدوده توان آن معمولاً از 10 کیلووات تا 25 کیلووات است.
- انواع دیزل ژنراتور کامینز استندبای تجاری: این مدل، مناسب برای کسبوکارهای کوچک تا متوسط است و نمیتوان از آن در مکانهای تجاری بزرگ استفاده کرد. این نوع دیزل ژنراتور کامینز، دارای استارت اتوماتیک، نظارت از راه دور و راندمان سوخت بالا است. مقدار توان آن، از 25 کیلووات شروع شده و به 150 کیلووات نیز، میرسد.
- انواع دیزل ژنراتور کامینز استندبای صنعتی: برای عملیات صنعتی بزرگ، زیرساختهای مهم و حیاتی و ساختمانهای تجاری بزرگ، شرکت کامینز این نوع ژنراتور را طراحی کرده است. این مدل دیزل ژنراتور cummins ویژگیهایی همچون استحکام، سیستمهای کنترل پیشرفته و توان خروجی بالا دارد. توان این ژنراتورها از 150 کیلووات تا 3500 کیلووات است.
- انواع دیزل ژنراتور کامینز دریایی: اینها برای کاربردهای دریایی، از جمله استفاده در قایقها و کشتیها ساخته شده است. ویژگیهای مهم این مدل، عبارت است از مقاومت در برابر خوردگی، طراحی فشرده و مطابقت استانداردها با مقررات دریایی. محدوده توان این مدل از دیزل ژنراتور کامینز، از 4 کیلووات شروع شده و حتی به 1500 کیلووات میرسد.
- انواع دیزل ژنراتور کامینز اصلی برق: در مکانهای دورافتاده و دور از دسترس یا پروژههایی که به برق مداوم نیاز دارند، مانند استخراج و ساختوساز، از آن استفاده میشود. ویژگیهایی که این دستگاهها دارند شامل ماندگاری بالاتر، قابلیت اجرای مداوم و کارآمدی بیشتر، است. محدوده توان این مدل از 20 کیلو وات تا 3500 کیلووات، متفاوت است.
- دیزل ژنراتور کامینز اجارهای: برای استفاده موقت در رویدادها، مکانهای در حال ساخت و شرایط اضطراری طراحی شده است. این ژنراتورهای اجارهای قابلحمل هستند و میتوانند بهآسانی نصب گردند. به طور معمول، محدوده توان آن از 20 کیلو وات تا 2000 کیلووات است.
- دیزل ژنراتورهای کامینز برای مرکز داده: این مدل دیزل ژنراتورهای کامینز، به طور خاص برای مراکز داده طراحی شده و تولید برق را برای زیرساختهای حیاتی IT، تضمین میکند. ویژگی مهم و خاص آن، نظارت پیشرفته و ادغام با سیستمهای منبع تغذیه بدون وقفه (UPS) است. محدوده توان آن نیز از 500 کیلووات تا 3500 کیلووات، متفاوت است.
- دیزل ژنراتور کامینز مخابراتی: برای اطمینان از تأمین بودن برق مستمر، در دکلهای مخابراتی و مکانهای دورافتاده، از آنها استفاده میشود. ویژگیهای مهم آنها فشرده و کممصرف بودن، است. این مدل، برای نظارت از راه دور به کار میرود و به طور معمول محدوده توان آن از 10 کیلو وات تا 250 کیلووات است.
- دیزل ژنراتور cummins هیبریدی و تجدیدپذیر: در یک تکنولوژی جدید، ژنراتورهای دیزلی را با منابع انرژی تجدیدپذیر مانند خورشیدی یا باد، ترکیب میکنند تا برقهای هیبریدی ایجاد شود. افزایش بهرهوری سوخت، کاهش انتشار گازهای گلخانههای و ادغامشدن با سیستمهای انرژی تجدیدپذیر، از ویژگیهای این تکنولوژی جدید است.
.
دیزل ژنراتورهای خانگی کامینز، آلودگی صوتی کمی داشته و برای استفاده در خانه بهینه شده است.
ویژگی های دیزل ژنراتور کامینز
کامینز، مدت زیادی است که در زمینه تولید موتورهای دیزلی کارکرده، پس زمان کافی در اختیار داشته تا ژنراتورهای خود را ارتقا بدهد و آنها را بهینه سازد. دیزل ژنراتور کمنز، قابلیت اطمینان بالایی دارد؛ زیرا از یک آلیاژ تقویت شده به همراه سیلندری با کیفیت مناسب، تشکیل شده که استحکام دستگاه را بیشتر و بهتر میکند.
همچنین این دستگاه برای ارائه حداکثر قدرت با حداقل مصرف سوخت، طراحی شده و هزینههای عملیاتی را، بسیار کاهش میدهد. کامینز دیزل ژنراتور، مجهز به پنلهای کنترل دیجیتالی است که نظارت و مدیریت را، آسانتر میکند. برخی از مدلها، قابلیت نظارت از راه دور را داشته که نگهداری آن را، راحتتر میکند.
نباید فراموش کرد که دیزل ژنراتور کامینز، با استانداردهای محیطزیستی مطابقت دارد و انتشار گازهای گلخانهای آن، محدود شده است. در بعضی مدلهای آن، گزینهای برای کاهش آلاینده و سطح نویز، تعبیه شده است که این دستگاه را برای استفاده در محیطهای مختلف، مناسب میکند.
انواع دیزل ژنراتور کامینز، در هر محیطی کاربرد دارند. در صنعت برای کارخانهها، حوزه ساختوساز و عملیات صنعتی در مقیاس بزرگ که نیاز به یک ژنراتور قوی دارند، ایدهآل است. در بیمارستانها، مراکز داده، مؤسسات و سایر مراکز تجاری به کار میرود. همچنین مدلهای کوچکتر و سبکتر آن، میتوانند برق اضطراری برای خانهها را در هنگام قطعی برق، تأمین کند.
مهمترین ویژگیهای محصولات کامینز، توجه و رعایت استانداردهای سختگیرانه است.
کاربرد و مزایا و معایب دیزل ژنراتور کامینز
دیزل ژنراتور کامینز، کاربرد زیادی دارد. در صنعت برای تأمین برق معادن و کارخانهها، در مراکز تجاری و فروشگاهها و خانهها در زمان قطعی مکرر برق، در مراکز داده برای حفاظت از دادهها و سرورها، در بیمارستانها برای تضمین عملکرد دستگاه و تأمین برق در مواقع اضطراری. از این ژنراتور، حتی در حوزه نظامی و در پایگاههای نظامی و عملیات میدانی استفاده میشود تا برق قسمت موردنیاز را، تأمین کند.
در این قسمت، به مزایا و معایب دیزل ژنراتور کامینز، میپردازیم. ازآنجاییکه گازوئیل، از بنزین ارزانتر است؛ نهتنها ژنراتور دیزلی شما مدت طولانیتری کار میکند، بلکه هزینه کمتری نیز، برای پر کردن مخزن آن، خواهد داشت. موتورهای دیزلی، بسیار بیشتر از موتورهای بنزینی دوام میآورند. شما با خیال راحت، میتوانید انتظار داشته باشید که موتور دیزلی دستگاه شما، تا ۳ برابر بیشتر از یک موتور بنزینی، عمر کند. از نظر ایمنی، گازوئیل خطر بسیار کمتری نیز نسبت به بنزین دارد؛ چراکه در مقایسه با بنزین، قابلیت اشتعال آن، بسیار کمتر است. این ویژگی بسیار مهم، خطر آتشسوزی یا انفجار را در صورت وقوع حادثه، کاهش میدهد. مزایای دیگر دیزل ژنراتور کامینز به شرح زیر است:
- استحکام بالا: این ژنراتور، از متریال با کیفیت بالا ساخته شده که میتواند در شرایط سخت نیز، دوام بیاورد.
- مصرف سوخت بهینه: کامینز، از سیستمهای سوخت پیشرفته استفاده میکند که مصرف بهینه سوخت را، تضمین کرده و هزینههای آن را، کاهش میدهد. راندمان بالای سوخت، باعث کاهش هزینههای سوخت در طول زمان نیز، میشود.
- انطباقپذیری: انواع دیزل ژنراتور کمنز در مدلها و پیکربندیهای گوناگون، متناسب با کاربردهای مختلف، از مسکونی تا صنعتی، در بازار، موجود است.
معایب دیزل ژنراتور کامینز نیز شامل:
- قیمت خرید بالاتر: ژنراتورهای کامینز، در مقایسه با برخی از برندهای دیگر گرانتر است و تفاوت قیمت آن، مشهود است.
- تعمیر و نگهداری منظم: برای حفظ عملکرد مطلوب دستگاه، باید تعویض روغن، تعویض فیلتر و بررسی سیستم را بهصورت منظم، انجام دهید.
- آلودگی صوتی: ژنراتورهای دیزلی میتوانند آلودگی صوتی زیادی داشته باشند؛ اگرچه بسیاری از مدلها، محفظههای تضعیف صدا را برای کاهش این مشکل، قرار دادهاند.
- تأثیر زیستمحیطی: علیرغم رعایت استانداردهای آلایندگی در دیزل ژنراتور کامینز، ژنراتورهای دیزلی همچنان گازهای گلخانهای تولید میکنند که بر کیفیت هوا، اثرگذار است.
- سنگینی و حجیم بودن: دیزل ژنراتور کامینز، در مدلهایی باقدرت بالا، میتوانند بسیار سنگین باشند و نیاز به یک فضای بزرگ برای نصب، دارند. همچنین، اندازه و وزن زیاد آن، میتواند حملونقل را پیچیده و حتی هزینه آن را بیشتر کند. همچنین، این ژنراتور، به تجهیزات تخصصی خاصی برای نصب نیاز دارد.
.
کمپانی کمنز، مدلهای بسیار متنوعی دارد که در هر حوزهای، بهکار میرود.
نکات خرید دیزل ژنراتور کامینز
هنگام خرید دیزل ژنراتور کامینز، باید عوامل مختلفی را در نظر بگیرید تا مطمئن شوید مدل مناسبی را برای رفع نیازهای خود، انتخاب میکنید. در این قسمت، به معرفی چند نکته برای راهنمایی شما در فرایند خرید ژنراتور کامینز، میپردازیم:
- تعیین نیازها: کل بار برق موردنیاز خودتان، را با فهرستکردن همه وسایل، تجهیزات یا سیستمهایی که ژنراتور کامینز باید پشتیبانی کند، محاسبه کنید.
- سایز و مدل مناسب: باید ژنراتوری را انتخاب کنید که مطابق با توان خروجی متناسب با نیازهای شما، باشد.
- مدل مناسب: یک مدل مناسب دیزل ژنراتور کامینز را انتخاب کنید که برای کاربردها و نیازهای خاص شما طراحی شده باشد. این نیاز میتواند تمامی کاربردهای مسکونی، تجاری، صنعتی یا دریایی را شامل شود.
- محاسبه نرخ مصرف سوخت: برای برآورد هزینههای عملیاتی، میزان مصرف سوخت در سطوح مختلف بار را، بررسی کنید.
- ظرفیت مخزن سوخت: اطمینان حاصل کنید که اندازه مخزن سوخت دیزل ژنراتور cummins، برای نیازهای شما، کافی باشد.
- رعایت قوانین انتشار گازهای گلخانهای: ژنراتوری که خریداری میکنید، باید با مقررات تصویب شده انتشار گازهای گلخانهای، مطابقت داشته باشد.
- مقدار سطوح نویز: درجهبندی سطح نویز را بررسی کنید و اگر مقدار نویز دستگاه برای شما مهم است، مدلهایی با صدای ضعیف را انتخاب کنید.
- نگهداری دورهای: برخی نمایندگیهای مجاز فروش دیزل ژنراتور کامینز، خدمات تعمیر و نگهداری دورهای را نیز، انجام میدهند. این خدمات بر اساس یک چکلیست دورهای، انجام میگیرد.
- قابلیت سوئیچ انتقال خودکار: اگر داشتن برق متناوب برای شما مهم است، باید یک دستگاه با قابلیت سوئیچ انتقال خودکار را، خریداری کنید.
- متریال استفادهشده: متریال مورداستفاده برای موتور، دینام و محفظه دیزل ژنراتور کامینز را، بررسی کنید تا مطمئن شوید، دوام بالایی دارد.
- گارانتی و خدمات پس از فروش: داشتن ضمانتنامه و خدمات پس از فروش، یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب دیزل ژنراتور cumminsمناسب، است. ژنراتوری که قصد خریداری آن را دارید، باید خدمات پس از فروش و ضمانتنامه معتبر و قابلاعتمادی، داشته باشد.
- شهرت برند: کامینز با کیفیت بالایش شناخته شده است، اما خواندن نظرات مشتریان و مشاوره با چند متخصص در این حوزه، میتواند بینش بازتری به شما بدهد.
.
هنگام خرید محصولات کامینز، به گارانتی آن توجه کنید.
لیست قیمت دیزل ژنراتور کامینز
برای دریافت جدول لیست قیمت دیزل ژنراتور کامینز به قسمت محصولات سایت ما مراجعه کنید. توجه داشته باشید که قیمت دیزل ژنراتور کامینز با تورم و شرایط بازار ممکن است تغییر پیدا کند. برای استعلام قیمت به روز، با کارشناسان ما تماس بگیرید.
نمایندگی دیزل ژنراتور کامینز
شرکت فیوژن پاور ژنراتور مفتخر است که بهعنوان نماینده کارخانههای SDEC (شانگهای دیزل چین) و LISTER PETTER انگلیس، در خاورمیانه و ترکیه، موتورها و ژنراتورهای دیزلی را در مدلها و سریهای مختلف، به مشتریان خود ارائه دهد. شرکت فیوژن پاور ژنراتور، تجهیزات اصل را با گارانتی معتبر جهانی برای شما، تأمین میکند. در چند سال اخیر، کمپانی کامینز با تجهیزات جعلی بسیار زیادی روبرو شده است. در نتیجه، راهحلی پیشنهاد داده تا بتوانید بهراحتی از اصل بودن محصولاتی که خریداری میکنید، مطمئن شوید. فقط کافی است وارد سایت کامینز شوید و شمارهسریال دستگاه را، در قسمت مربوطه وارد کنید تا از سال ساخت و محل تولید محصولات شرکت کامینز، اطلاع حاصل کنید. شما میتوانید در قیمت محصولات سایت ما، کاتالوگ دیزل ژنراتور کامینز را نیز مشاهده کنید.
کلام پایانی
در این مقاله، به معرفی دیزل ژنراتور کامینز پرداختیم. همچنین؛ تاریخچه این برند بزرگ و جهانی را بازگو کرده و کامینز را به شما، معرفی کردیم. در ادامه، ویژگیهای این محصول را نامبرده و مزایا و معایب آن را، شرح دادیم. سپس؛ انواع مختلف کامینز دیزل ژنراتور را گفته و نکاتی که باید در هنگام خرید به آن توجه کنید را، نام بردیم. در آخر نمایندگی دیزل ژنراتور کامینز معتبری را به شما معرفی کردیم که به فروش دیزل ژنراتور کامینز بهصورت اصل و اورجینال میپردازد. شما میتوانید، برای خرید محصولات باکیفیت کامینز، همینحالا به صفحه این محصولات در سایت ما مراجعه کنید.
برای استعلام قیمت، ثبت سفارش و مشاوره تخصصی رایگان همین حالا با ما تماس بگیرید.