موتور دیزل
موتور های دیزل
موتور دیزل یکی از انواع موتور است که بر روی وسایل گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطلب از سایت فیوژن پاور ژنراتور قصد داریم تا نکاتی در ارتباط با انواع موتور دیزل و ویژگی های آنها صحبت کنیم. نکاتی در ارتباط با قیمت و شرایط خرید این محصول نیز در ادامه بیان شده است.
.
موتور دیزل چیست؟
موتور دیزل دارای ساختاری بسیار پیچیده است که شاید توضیح آن به این راحتی ها نباشد اما ما سعی می‌کنیم از طریق مقایسه آن با موتور های بنزینی به توضیح فرآیند کار و معرفی آن بپردازیم.
در موتور های بنزینی جدید از بخشی به نام شمع برای ایجاد جرقه و احتراق استفاده می‌شود. این احتراق پیستون را به حرکت در می‌آورد و باعث روشن شدن موتور می‌گردد. اما در موتور های دیزلی بجای شمع از تراکم هوا برای ایجاد احتراق کمک می‌گیرند. بدین گونه که هوایی که توسط پیستون وارد سیلندر شده است، در سیلندر به شدت متراکم می‌گردد. پس از اینکه هوای وارد شده به شدت داغ می‌شود، به وسیله پاشش سوخت احتراق رخ می‌دهد و پیستون به کار می‌افتد. با وجود روی کار آمدن موتور های بنزینی اما همچنان موتورهای دیزل به دلیل مزیت نبود شمع طرفداران خاص خود را دارند.
انواع موتور های دیزل دستی، اهرمی، هندلی و استارتی موجود هستند. پیچیدگی کار این نوع موتور باعث شده تا تنها افراد متخصص بتوانند آن را تعمیر کنند. از سوی دیگر اصطکاک بالا، سنگینی و جا به جایی سخت قطعات نیز باعث شده تا این نوع موتور کمتر مورد توجه قرار گیرد. سوخت غالب موتور دیزل گازوئیل است. نام این وسیله از مخترع آلمانی آن یعنی رودولف دیزل گرفته شده است. موتور های دیزل را با نام موتور درون سوز نیز می‌شناسند. این نوع موتور اولین بار در سال ۱۹۸۲ ساخته شد.
انواع موتور های دیزل
.
انواع موتور دیزل
به طور کلی می‌توان انواع موتور دیزل را به دو دسته چهار زمانه و دو زمانه تقسیم کرد. علت نام گذاری انواع موتور دیزل به چهار زمانه و دو زمانه به مسئله نوع کار آن باز می‌گردد. در ادامه این دو مدل را با هم بررسی می‌کنیم.
- موتور چهار زمانه: مدل چهار زمانه در چهار مرحله کار خود را انجام می‌دهد. در مرحله اول پیستون از بالاترین نقطه به نقطه مرگ یا همان پایین ترین بخش داخل سیلندر منتقل می‌گردد. سپس تا زمانی که هوا وارد سیلندر شود سوپاپ هوا باز می‌ماند و سپس این سوپاپ بسته می‌شود. در مرحله بعدی با بسته شدن سوپاپ تراکم در نقطه مرگ بیشتر می‌شود و در نتیجه پیستون به سمت بالا حرکت می‌کند. فشار و تراکم زیاد باعث می‌گردد که درجه حرارت هوا نیز افزایش یابد. این افزایش دما تا حدی است که گفته شده به ۶۰۰ درجه سانتی گراد نیز می‌رسد. در مرحله سوم پاشش سوخت به داخل صورت می‌پذیرد. این مسئله عامل اصلی احتراق در موتور های دیزل چهار زمانه می‌باشد. در مرحله چهارم که مرحله آخر نیز هست دود حاصل از احتراق خارج می‌شود. اما این انفجار چه تاثیری در فرآیند کار دارد؟ انفجار باعث پرتاب پیستون به سمت پایین و به دنبال آن چرخش میل لنگ می‌گردد.
- بررسی شیوه کار موتور دو زمانه: تقریبا می‌توان گفت که تمام مراحل در موتور دو زمانه مانند چهار زمانه رخ می‌دهد و تنها تفاوت به محل قرار گیری سوپاپ هوا باز می‌گردد. همین تفاوت باعث کاهش دو مرحله از مراحل بیان شده در بالا است. در موتور دو زمانه سوپاپ بر روی بدنه سیلندر قرار دارد و با حرکت پیستون این سوپاپ باز و بسته می‌گردد. این باز و بسته شدن باعث تراکم هوا و طی شدن دیگر مراحلی که در بخش بالا توضیح دادیم می‌شود.
.
قیمت موتور دیزل
در این بخش عوامل تاثیر گذار بر قیمت موتور دیزل به صورت خلاصه بیان شده است.
- برند موتور و شهرت آن برند در بازار ایران و جهان
- فناوری و سال ساخت
- میزان تولید گاز های گلخانه ای و دیگر انواع گاز های تولیدی توسط این دستگاه
- لوازم و ابزارآلات جانبی همراه
- توان خروجی دستگاه و قدرت آن
- نوع و مدل موتور
- اندازه موتور و میزان سر و صدا تولیدی
.
مزایا و معایب انواع موتور های دیزلی
- مزایا: اولین مزیت موتور دیزلی طول عمر بالای آن می‌باشد. اگر از موتور دیزل بر روی سیستم به صورت صحیح استفاده و نگهداری شود طول عمر این قطعه حتی افزایش نیز می‌یابد. در موتور های دیزلی بر خلاف موتور های بنزینی سوخت مورد استفاده گازوئیل است. به این نکته توجه کنید که گازوئیل از بنزین ارزان تر می‌باشد. از سوی دیگر از آنجایی که درصد اشتعال گازوئیل از بنزین کمتر است احتمال آتش سوزی نیز در این نوع موتور کمتر می‌باشد. از طرف دیگر این نوع موتور گازهای مضر کمتری ازاد می‌کند.
- معایب: اول از همه اینکه قیمت موتور دیزل بسیار گران است. از سوی دیگر میزان لرزش، سر و صدا و کوبیدن در این نوع موتور بسیار زیاد می‌باشد. همچنین از آنجایی که سیستم سوخت رسانی آن بسیار حساس است کمترین آسیب به آن ممکن است شما را متحمل خسارت کند. اندازه بزرگ این نوع موتور نیز از عواملی است که می‌توانیم به عنوان عیب آن را در نظر بگیریم.
ویژگی های موتور دیزل
.
کاربردهای موتور دیزل
کاربردهای موتور دیزل بسیار فراوان است. شما ممکن است اشکال و انواع موتور دیزل را در صنایع زمینی، هوایی و دریایی مشاهده کنید. از انواع موتور دیزل در ساخت کشتی ها، هواپیما ها، ماشین آلات سنگین، ابزار های صنعتی و… استفاده می‌شود. در صنایع کشاورزی، معادن و حتی در کار های بیمارستانی وسایل زیادی وجود دارند که از موتور مدل دیزلی در آنها کمک گرفته شده است. حتی دستگاه های ساده و دستی مانند ماشین های چمن زنی، موتور های برق و… نیز ممکن است دارای موتور دیزل باشند. در ادامه برخی از کاربردهای موتور دیزلی را که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد، شرح می دهیم:
- کاربرد موتور دیزل در وسایل نقلیه
- خودروها و موتورسیکلت‌ها: مصرف سوخت موتور دیزل کم و کارایی آن بالا است. همین ویژگی سبب شده است که از آن در خودرو و موتورسیکلت استفاده شود.
- کامیون‌ها و اتوبوس‌ها: از موتور های دیزل به دلیل قدرت فشاری و کشش بالا، در اتوبوس‌ها و کامیون‌ها که بار سنگینی را حمل می کنند استفاده می‌شود.
- قطار: این نوع موتورها در قطارها در جهت حرکت و همچنین جابجایی مسافران و بارها استفاده می‌شوند.
- کاربرد موتور دیزلی در ماشین آلات و صنعت
- کشاورزی: موتورهای دیزل در بخش کشاورزی نقش مهمی در زمینه بهینه‌سازی عملکرد ماشین‌آلات مختلف از جمله تراکتورها، کمباین‌ها و دیگر تجهیزات مورد استفاده در کاشت، برداشت و سایر فعالیت‌های کشاورزی دارند. کارایی بالا و هزینه‌های عملیاتی مقرون انواع موتور های دیزلی سبب شده است که به‌طور گسترده در این صنعت مورد استفاده قرار گیرند.
- ساخت و ساز: به دلیل قدرت و دوام بالا، برای انواع ماشین سنگین از جمله بیل‌مکانیکی، بتن‌ریز و کمپرسورها بسیار مناسب می‌باشند.
- کاربرد موتور دیزلی در تولید برق
- ژنراتورها و مراکز تولید برق: موتورهای دیزل به عنوان نیروی محرکه اصلی در ژنراتورها و مراکز تولید برق، به ویژه در مناطقی که نیاز به تأمین برق پایدار و یا موقت دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این موتورها با قابلیت عملکرد مداوم و قابل اطمینان، انتخابی ایده‌آل برای تأمین برق در زمان‌های اضطراری، مناطق دورافتاده و مکان‌هایی هستند که به منابع انرژی ثابت دسترسی ندارند.
- کاربرد موتور های دیزلی در کشتی ها و صنایع دریایی
- کشتی‌های مسافربری و باربری: موتورهای دیزل به دلیل بهره‌وری و صرفه اقتصادی بالا، نقش مهمی در پیشبرد کشتی‌های باربری و مسافری دارند و به عنوان نیروی محرکه اصلی در حمل‌ونقل دریایی استفاده می‌شوند.
- قایق‌های مسافربری و گردشگری: در صنعت گردشگری نیز در قایق‌های تفریحی و مسافربری استفاده می‌شوند و با ارائه قدرت بالا، نیاز به انرژی الکتریکی را کاهش می‌دهند و عملکرد بهتری را به همراه دارند.
.
ویژگی های موتور دیزل
- ماندگاری بالای این نوع موتور نسبت به دیگر انواع موتور: یکی از مهم ترین ویژگی های انواع موتور دیزل که جز مزایا آن نیز محسوب می‌شود طول عمر بالای آن می‌باشد.
- توان مصرفی انواع موتور های دیزلی نسبت به موتور بنزینی بیشتر است زیرا قدرت گازوئیل نسبت به بنزین بیشتر می‌باشد.
- مصرف سوخت در انواع موتور های دیزلی کمتر از موتورهای بنزینی است و این عامل خود به صرفه جویی در هزینه های شما کمک می‌کند.
- دور اصلی انواع موتور های دیزلی بیشتر از موتور های بنزینی و در حدود 1000 دور در دقیقه می‌باشد. البته دور موتور بسته به نوع و مدل موتور می‌تواند متفاوت باشد.
- نوع اشتعال این موتور تراکمی است در حالی که نوع اشتعال موتور بنزینی جرقه ای می‌باشد.
نکات خرید موتور دیزل
.
نکات خرید موتور دیزل
حالا که با کاربرد ها، ویژگی ها، معایب و مزایای موتور های دیزل آشنا شدید باید به دنبال مکانی مناسب برای خرید موتور دیزل بگردید. پس از اینکه یک مرکز مطمئن یافتید در بین ویژگی‌های موتور موارد بیان شده در پایین را بررسی کنید.
- توان مصرفی
- خدمات پس از فروش، ضمانت و گارانتی
- قیمت موتور دیزل
- میزان سوخت مصرفی
- میزان آلودگی صوتی
- ظرفیت موتور دیزل مد نظر
- برند و شرکت تولید کننده موتور
.
موتور دیزل چگونه کار می‌کند؟
همانطور که در بالا یعنی در بخش انواع موتور دیزلی بیان کردیم موتور های دیزل نسبت به نوع، دارای طرز کار نسبتا متفاوتی هستند. به طور کلی شروع به کار موتور دیزلی بر پایه ورود و خروج هوا از سوپاپ‌ها می‌باشد. همچنین در این نوع موتور بخشی برای احتراق سوخت مانند موتور های بنزینی وجود دارد. فشار هوای متراکم و بسیار داغ عامل اصلی احتراق در این نوع موتور می‌باشد.
ویژگی ها و مشخصات موتور های دیزل
.
مشخصات فنی موتور های دیزل
مشخصات فنی موتور مدل دیزلی بر اساس نوع و مدل موتور مد نظر می‌تواند متفاوت باشد. ما در این بخش به طور کلی تعدادی از مشخصات این وسیله که حتما هنگام خرید موتور دیزل باید به آنها توجه کنید را بیان کرده ایم.
- سیستم تنفس موتور که شامل دو نوع توربو شارژ و طبیعی می‌باشد.
- نسبت تراکم: همانطور که بیان کردیم تراکم هوا عامل اصلی احتراق این نوع موتور است و هر چه این نسبت بالاتر باشد قدرت موتور دیزلی نیز بیشتر می‌شود.
- نوع گاورنر که شامل سه نوع دستی، الکتریکی و الکترومکانیکی است.
- تعداد و آرایش سیلندر ها: سیلندر موتور های دیزلی به دو صورت خطی و خورجینی است. تعداد سیلندر و آرایش آن در قدرت و حجم موتور تاثیر دارد.
- برند تولید کننده
- قدرت موتور که با اسب بخار سنجیده می‌شود.
- سیستم تزریق: شامل دو نوع انژکتوری و کاربراتوری است. سیستم انژکتوری پیشرفته تر است و شامل دو نوع مستقیم و غیرمستقیم می‌باشد.
.
اجزای موتور دیزل
موتور دیزل از اجزای مختلفی تشکیل شده است که در ادامه برخی از اجزای اصلی موتور دیزل را نام برده و وظایف هر یک را شرح می دهیم:
- پمپ انژکتور: وظیفه دارد مقدار سوخت موتور دیزل را تنظیم و فشار مناسب برای پراکندگی یکنواخت سوخت را تامین کند. این عمل برای بهبود عملکرد و کارایی موتور ضروری است.
- انژکتور: سوخت را به صورت پودری در می‌آورد. این فرآیند سبب ترکیب بهتر سوخت با هوا شده و در نتیجه احتراق بهینه‌تری در موتور دیزلی ایجاد می‌کند.
- فیلتر سوخت: نقش مهمی در تصفیه و پاکسازی سوخت دارد. این قطعه با جلوگیری از ورود ذرات و آلودگی‌ها به داخل موتور، از آسیب به اجزای حساس دیزل موتور جلوگیری می‌کند.
- لوله‌های سوخت: وظیفه لوله‌ها این است که سوخت را از مخزن به موتور منتقل کنند. در نتیجه این لوله‌ها باید در برابر فشار بالا و دمای حرارت سوخت مقاوم باشند تا بتوانند به صورت ایمن و کارآمد این کار را انجام دهند.
- توربوشارژ: هوای ورودی به سیلندر را افزایش داده و موجب بهبود راندمان موتور دیزلی می‌شود. این فرآیند با افزایش توان و کاهش مصرف سوخت، به بهینه‌سازی عملکرد موتور کمک می‌کند.
- سیستم برق‌رسانی: از اجزایی مانند دینام، ترمو استارت، شمع‌ها، کوئل و سیستم‌های سیم‌کشی و چراغ‌های هشدار تشکیل شده است. وظیفه این سیستم تامین و انتقال برق به بخش‌های مختلف موتور دیزل می باشد.
- سیستم خنک‌کننده: اجزای این سیستم شامل رادیاتور، شلنگ‌ها و واتر پمپ است. وظیفه آن انتقال گرمای تولید شده توسط موتور به بیرون و جلوگیری از داغ شدن بیش از حد آن می باشد.
- قطعات داخلی و سازه: این قسمت از اجزای بسیار مهمی از جمله سیلندر، سر سیلندر، بوش‌ها، پیستون، رینگ‌ها، دنده‌ها، سوپاپ‌ها، پمپ روغن (اویل پمپ)، رادیاتور، تسمه پروانه، ترموستات، لوله‌های آب، سیستم‌های ورود هوا و خروج دود، سیستم‌های کمکی و شاسی فولادی نگهدارنده موتور دیزل تشکیل شده است. همه این قطعات در کنار هم سبب بهره وری بهتر موتور می شود.
.
خرید موتور دیزل
حالا که با همه نکات پیرامون این محصول آشنا شدید وقت آن رسیده تا مکانی امن و مطمئن برای خرید پیدا کنید. در هنگام خرید توجه داشته باشید که بر اساس میزان بودجه در دسترس و کاربرد مدنظرتان به انتخاب بپردازید. برندهای گوناگونی وجود دارند که به تولید این موتور دیزل می‌پردازند. انتخاب صحیح برند و سال ساخت در کیفیت ساخت، وزن موتور و سر و صدا تولیدی آن تاثیر می‌گذارد. اینکه موتور قرار است در کجا و به چه علتی استفاده شود نیز مهم است. از آنجایی که موتور های دیزل دارای توان‌های خروجی و ظرفیت‌های گوناگون هستند باید این دو مورد را در هنگام خرید موتور دیزل در نظر بگیرید.
انواع برندهای موتور دیزل
شرکت های مختلفی در دنیا در صنعت تولید موتورهای دیزلی کار می‌کنند. از این رو در ادامه به معرفی بهترین و باکیفیت‌ترین برندهای موتور دیزل می‌پردازیم:
- موتور دیزل ولوو پنتا: به دلیل کیفیت بالا و خدمات پس از فروش مناسبی که دارد یکی از پرفروش‌ترین انواع موتور دیزل محسوب می‌شود. کارایی بالا، بازدهی بالا و قیمت بسیار مناسب این دستگاه از دیگر ویژگی‌های آن می‌باشد.
- موتور دیزل لیستر پیتر: شرکت لیستر پیتر تاریخچه طولانی در زمینه تولید موتور دیزل دارد و به عنوان یکی از شرکت‌های پیشرو در این حوزه شناخته شده است.
- موتور دیزل کامینز: این شرکت یکی از معتبرترین شرکت‌ها در صنعت موتور دیزل است. این شرکت به دلیل نوآوری‌های خود بهینه سازی مصرف سوخت و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی شناخته شده است. قدرت بالا و بازدهی سوخت عالی، از مهم‌ترین ویژگی‌های این برند موتور دیزل است.
- موتور دیزل سدک: شرکت سدک از سال 1947 تاسیس شده است و یکی از تولید کنندگان بزرگ موتور دیزل در کشور چین می‌باشد. موتورهای دیزل این برند به دلیل قیمت مناسب و کیفیت بالا با سایر موتورهای دیزل در رقابت می‌باشند.
- موتور دیزل پرکینز: شرکت پرکینز به دلیل تاریخچه طولانی و تخصص فنی بالا، یکی از بزرگ‌ترین تولید کنندگان موتورهای دیزلی در جهان است.
- موتور دیزل بادوین: موتورهای دیزل بادوین به‌دلیل عملکرد پایدار، قابلیت اطمینان بالا و کیفیت ساخت در بازارهای جهانی محبوب هستند و در صنایع مختلف به‌ویژه در حوزه‌های دریایی و تولید برق به کار گرفته می‌شوند.
دسته بندی موتور دیزل بر اساس کاربرد
- موتور کامیون: موتور کامیون یک موتور قدرتمند احتراق داخلی است و به گونه‌ای طراحی شده است که توانایی جابجایی محموله‌های سنگین را داشته باشد.
- موتور دریایی: این موتور دیزلی در جهت به حرکت درآوردن شناورهای دریایی از جمله قایق و کشتی طراحی شده است. موتورهای دریایی باید قادر باشند عملکرد خود را در آب، به ویژه آب شور در مدت زمان طولانی حفظ کنند.
- موتور اتوبوس: در این نوع موتور دیزلی، نیروی لازم برای به حرکت درآوردن اتوبوس از طریق واکنش‌های الکتروشیمیایی یا احتراق انجام می‌شود.
- موتور دیزل ژنراتور: یک نوع موتور دیزلی است که با استفاده از سوخت دیزل، انرژی مکانیکی تولید می‌کند و این انرژی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند. کارایی بالا و عمر طولانی از جمله ویژگی‌های موتور دیزل ژنراتور است.
- موتور ماشین‌های کشاورزی: به موتورهای دیزلی گفته می‌شود که منحصرا برای استفاده در تجهیزات و ماشین آلات‌های کشاورزی طراحی و تولید شده‌اند. این موتورها نیروی مکانیکی لازم برای انجام فعالیت‌های کشاورزی از جمله کاشت، آبیاری، شخم زدن، برداشت و حمل و نقل را فراهم می‌کنند.
- موتور ماشین‌های ساختمانی: موتورهای ماشین‌های ساختمانی نوعی موتورهای دیزلی صنعتی هستند که برای تأمین نیروی مورد نیاز تجهیزات سنگین ساختمانی طراحی و تولید می‌شوند.